Skarby, które zakopał czas. W Żmijowiskach odkryto naczynia sprzed tysiąca lat
Jaka była dieta ludzi, którzy mieszkali na terenie naszego województwa 1200 lat temu? Według archeologów, którzy badają znaleziska z Grodu Żmijowiska jedli oni m.in. wieprzowinę, czereśnie i wiśnie.
To wnioski, jakie na podstawie wykopalisk wyciągnęli naukowcy z Instytutu Archeologicznego Uniwersytetu Warszawskiego. Badano tam odnalezione w Grodzisku Żmijowiska (powiat opolski) zawartość naczyń, które znajdowały się w odkrytych niedawno półziemiankowych chatach.
- Na terenie grodu Żmijowiska jedna z chat musiała zostać przeniesiona, bo podmywała ją woda. Miejsce, gdzie chcieliśmy ją postawić, trzeba było przebadać na zlecenie konserwatora. Jak się okazało pod ziemią znajdowały się kolejne dwie chaty – tłumaczy kierownik Grodziska Żmijowiska, Paweł Lis.
Średniowieczne Grodzisko zostało założone najprawdopodobniej około 888 roku. Znajdował się tam niewielki gród obronny, wokół którego leżały ufortyfikowane osady. Ich mieszkańcy zajmowali się m.in. rogownictwem. Mają o tym świadczyć fragmenty szkieletów jelenia – kości i fragmentów poroża, z których wyrabiano przedmioty codziennego użytku. Na miejscu odnaleziono też paciorek wykonany z rogu i ozdobiony ornamentem.
Jednak takich „skarbów” było w Żmijowiskach więcej: - W chacie pierwszej znaleziono też paleniska piecowe i naczynia, które zostały wkopane pod poziom użytkowy. W jej bliskim sąsiedztwie znaleźliśmy chatę drugą, pod którą znajdowało się kolejne naczynie – wyjaśnia Anna Kacprzak z Muzeum Nadwiślańskiego, która prowadziła w Żmijowiskach prace archeologiczne.
Z nich wiemy m.in. że nasi przodkowie żywili się wieprzowiną, owocami i mięsem jelenia. Pierwsze prace wykopaliskowe w Żmijowiskach rozpoczęły się w 1965 roku. – Wtedy były to tylko badania sondażowe. Jak się okazało, obok małego grodu znajdowały się jeszcze tzw. osady otwarte, czyli ufortyfikowane małe wioski. – tłumaczy kierownik Lis. Do badań powrócono dopiero w 2002 roku. – Wtedy wyniki zainteresowały nas na tyle, że w 2005 Muzeum Nadwiślańskie nabyło tę ziemię i urządziło w Kotlinie Chodelskiej ośrodek archeologiczny. Później badania przeprowadzano tu jeszcze kilkakrotnie. Ostatnie odkrycia pochodzą już z zeszłego roku.
- W 2010 okryliśmy w Żmijowiskach ponad 700 fragmentów naczyń ceramicznych, z czego ponad połowa pochodzi jeszcze z okresu przedśredniowiecznego. Naczynia były zdobione żłobkowaniem. Wśród nich wyróżnia się miska, która najprawdopodobniej służyła jako prażnica, czyli urządzenie do oczyszczania ziarna za pomocą ognia – wspomina archeolog Anna Kacprzak.
Obecnie to, jak wyglądał 1200 lat temu gród w Żmijowiskach możemy obejrzeć dzięki wiernym rekonstrukcjom. W Kotlinie Chodelskiej zostały odtworzone m.in. fragmenty umocnienia grodu i budowle charakterystyczne dla tego czasu. – Naszym celem było uchronienie Grodziska od nowoczesności i do tej pory oprócz zrekonstruowanych budynków nie ma tam niczego innego. To rodzaj tzw. „Open Air Muzeum”, które każdy może obejrzeć, a nawet zamieszkać tu przez kilka dni. Z tej możliwości korzystają m.in. grupy rekonstrukcyjne – zachęca kierownik Grodziska Paweł Lis.