Fot. freepik
Używanie urządzeń cyfrowych może mieć pozytywny wpływ na rozwój dzieci i młodzieży, jednak tylko wtedy, gdy nie koliduje to z innymi aktywnościami. Niezmiernie ważne jest zadbanie o różnorodne bodźce dla dziecka, które przełożą się na rozwój fizyczny, społeczny i poznawczy.
W przypadku dzieci w wieku przedszkolnym, bardzo ważne jest, aby używanie urządzeń cyfrowych było jedynie dodatkiem do innych aktywności, by nie zastępowały oglądania bajek w telewizji, tylko oferowały rozrywkę rozwojową. Aplikacje i gry na telefony czy tablety mogą uczyć tego, jakie dźwięki wydają różne zwierzęta (zadaniem dziecka jest przyporządkowanie dźwięku do zwierzątka), mogą również uczyć, z którego kraju albo kontynentu, pochodzą różne owoce i warzywa. Bardzo popularne są także programy, które wspierają zapamiętywanie (typu memory). Wiele gier i aplikacji ma potencjał do poszerzania słownictwa i wspierania różnych funkcji poznawczych u dzieci (poza pamięcią, także spostrzegawczość, szybkości reakcji). Część z nich ma swoje odpowiedniki w popularnych planszówkach (choć niektóre efekty, np. dźwięki czy animacje trudno zastąpić).
Gry i aplikacje edukacyjne mają także tę specyfikę, że należy grać/bawić się z kimś np. rodzicem, opiekunem, rówieśnikami. Dla dorosłych wspólne spędzanie czasu na korzystaniu z urządzeń ma dodatkowe atuty, zwłaszcza w przypadku mniejszych dzieci. Rodzic czy opiekun mogą zauważyć i zareagować, kiedy dziecko marszczy brwi lub w inny sposób okazuje zdziwienie lub brak zrozumienia.
Nie wszystkie gry i aplikacje mają taki sam potencjał rozwojowy. Czasem lepiej dać dziecku kartkę i kredki zamiast smartfon czy tablet. Dlaczego? Ponieważ podczas rysowania, kolorowania dzieci uczą się, m.in.: jak mocno można przyciskać kredkę do kartki, co się stanie, gdy zrobią to zbyt mocno, czy zbyt słabo itp. Aplikacja lub gra, związana z kolorowaniem, będzie lepszym pomysłem, jeśli uczą czegoś więcej, niż tylko wypełniania kształtów kolorami, np. jaka barwa powstanie z połączenia zielonego i czerwonego itp.
Badania z pogranicza edukacji i psychologii pokazują, że dzięki specjalnie zaprojektowanym aplikacjom edukacyjnym możemy uczyć się chętniej, szybciej i skuteczniej. Aplikacje wspierają uczenie się języków obcych – z pewnością są ciekawszą i atrakcyjniejszą alternatywą niż uczenie się z książki. Aplikacje wspierające zdobywanie wiedzy z przedmiotów ścisłych, takich jak: matematyka, fizyka, czy chemia, mogą sprawić, że dzieci się nie znudzą, a nawet lepiej zapamiętają eksperymenty. Dzięki interaktywnej formie mogą jednym kliknięciem sprawdzić, czy dobrze zapisali wzór lub dobrze rozwiązali zadanie. Aplikacje zwiększają motywacje do nauki poprzez przydzielanie punktów i odznak (gamifikacja). Jest to zwłaszcza skuteczne w przypadku uczniów mało zmotywowanych i osiągających raczej przeciętne lub niskie efekty w nauczaniu tradycyjnym.
Innym przykładem wykorzystania technologii w nauczaniu jest nauka kodowania w aplikacji Scratch dostępna w wersji dla dzieci i młodzieży (8-16) i dla młodszych dzieci (www.enauczanie.com). Jest to fantastyczna zabawa rozwijająca przy okazji wiele umiejętności (np. logicznego myślenia, planowania i kompetencji społecznych). Podobną funkcję spełnia Minecraft – gra wykorzystywana w szkołach do nauki m.in. programowania.
dr Magdalena Rowicka
Jak rozpoznać, czy już pojawił się problem? - Wypełnij Ankietę
Cykl video:
Nowe technologie - nasi sprzymierzeńcy, czy źródło zagrożeń
Czy i jak media cyfrowe zmieniają rozwój dzieci
Współczesna rodzina jako miejsce wzrastania dzieci
Podcasty
