Dbają o swoją historię, zabytki
Grupa Ukrzyżowania - w sztukach plastycznych przedstawia ukrzyżowanego Chrystusa w asyście postaci biblijnych zgromadzonych pod krzyżem.
Jedno z takich dzieł można oglądać na wschodniej ścianie prezbiterium kościoła w Bobrowie, za grobowcem rodziny Karwatów.
O zachowanie go w dobrym stanie zadbało w ubiegłym roku Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Gminy Bobrowo „Aktywna Gmina”. Stowarzyszenie zajmuje się rozwojem świadomości kulturowej oraz ochroną dziedzictwa i tradycji mieszkańców. - Nasze kościoły to w większości świątynie z XIII i XIV wieku, a kościół w Bobrowie obchodził w 2010 roku 750 lat swego istnienia - przypomina Agnieszka Kowalska, prezes Aktywnej Gminy.
- W związku z tym jubileuszem zwróciliśmy się w lutym 2011 roku do dziekana Wydziału Sztuk Pięknych UMK w Toruniu z prośbą o ocenę sceny malowanej na blasze z przedstawieniem Grupy Ukrzyżowania, umieszczonej na wschodniej ścianie prezbiterium kościoła w Bobrowie, za grobowcem rodziny Karwatów. Bardzo liczyliśmy na ćwiczenia terenowe studentów podczas praktyk wakacyjnych i udało się zrealizować ten pomysł - dodaje prezes.
Zorganizował je Zakład Konserwacji i Restauracji Malarstwa i Rzeźby Polichromowanej UMK, pod kierunkiem prof. dr hab. Bogumiły J. Rouby, przy wsparciu (także finansowym) władz gminy, parafii oraz stowarzyszenia. W trakcie zajęć udało się przeprowadzić kompleksowe przebadanie kościoła, rozpoznanie jego problematyki konserwatorskiej oraz przygotowanie projektu prac dla całego kościoła i jego otoczenia.
Wspomniana Grupa Ukrzyżowania w listopadzie 2011 roku trafiła do Zakładu Konserwacji Malarstwa i Rzeźby Polichromowanej na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Stała się przedmiotem pracy dyplomowej studenta Jacka Olendra. Wyniki badań specjalistycznych i przebieg prac zostały opisane w dokumentacji konserwatorskiej.
Historyczny moment powstania bobrowskiej Grupy Ukrzyżowania nie jest znany. - Obecnie jedynym pewnym wyznacznikiem możliwej najwcześniejszej daty wykonania obiektu jest rok 1805 - początek produkcji walcowanej blachy cynkowej, użytej jako podłoże. Innym tropem jest łączenie powstania Grupy Ukrzyżowania z historią cmentarza wokół kościoła. Wprawdzie cmentarz istniał już w średniowieczu, miał jednak wówczas zupełnie inną formę prostych pochówków ziemnych. Najstarszy zachowany nagrobek pochodzi z 1866 roku - mówi Agnieszka Kowalska.
Przed samym obiektem znajduje się nagrobek rodziny Karwatów, w którym pierwszego pochówku dokonano w 1927 roku. Jest bardzo prawdopodobne, że to właśnie rodzina Karwatów ufundowała Grupę Ukrzyżowania.
- Celem konserwacji i restauracji obiektu było powstrzymanie niszczenia i umożliwienie mu dalszego istnienia, jako świadectwa o znaczeniu przede wszystkim historycznym, upamiętniającego religijność społeczności Bobrowa w przeszłości - dodaje prezes.
Obiekt został oczyszczony z zabrudzeń i produktów korozji. Osłabione podłoże metalowe wzmocniono przez naklejenie na specjalny nośnik z nowoczesnego materiału o wysokiej wytrzymałości. Resztki polichromii wzmocniono, utrwalono i zabezpieczono specjalnymi werniksami, równocześnie dokumentując i „odczytując”, jak wyglądało pierwotne opracowanie malarskie. Stało się to podstawą opracowania koncepcji ewentualnej rekonstrukcji. Konserwatorzy zaproponowali, aby oryginał zawisł w kruchcie kościoła i by na ścianie prezbiterium znalazła się rekonstrukcja wykonana z nowych materiałów, ukazująca pierwotną barwność i piękno obiektu. Nie udało się jednak znaleźć środków na realizację tej koncepcji.
Po wykonaniu zachowawczej, utrwalającej jego materię konserwacji powrócił na swoje miejsce w grudniu ubiegłego roku. Aby nie był narażany na bezpośredni kontakt z wodą oraz działanie promieni słonecznych, powodujących przegrzewanie i odkształcanie się blachy, wykonane zostało nowe, nieco szersze zadaszenie z orynnowaniem.
Ponadto członkowie Stowarzyszenia uporządkowali otoczenie grobowca.
Koszty związane z odrestaurowaniem i wykonaniem zadaszenia Stowarzyszenie „Aktywna Gmina” sfinansowało ze środków własnych, pochodzących z darowizny Kółka Rolniczego w Bobrowie. - Serdecznie dziękujemy wszystkim, którzy nas wspierali w tym pomyśle, zrealizowali prace konserwatorskie i wsparli finansowo te działania - mówi prezes i dodaje: - Będziemy jeszcze bardziej usatysfakcjonowani, jeśli w przyszłości uda się znaleźć środki i na podstawie istniejącej dokumentacji wykonać wartościową artystycznie rekonstrukcję bobrowskiej Grupy Ukrzyżowania, pokazującą jej pierwotny wygląd. Jednak ocalony dzięki wspólnym działaniom oryginał jest najważniejszy. Mimo zniszczeń i utraty barw, a może właśnie dlatego - jest wyjątkowo piękny. Jest świadectwem historii kościoła i czasu, w którym trwał wraz z pokoleniami mieszkańców Bobrowa. Szare sylwetki Ukrzyżowanego Chrystusa, Marii i św. Jana na białej ścianie kościoła tworzą wyjątkowe i niepowtarzalne zjawisko artystyczne.